WHO tuyên bố đại dịch cúm A/H1N1

Một trẻ đeo khẩu trang ngừa cúm A/H1N1 tại Bắc Kinh

Hiện nay trên thế giới đã có tất cả 28.000 trường hợp nhiễm cúm A/H1N1 trên 74 quốc gia ở khắp tất cả các châu lục với 141 trường hợp tử vong. Trong số này, Úc là quốc gia có tỷ lệ lây lan nhanh nhất; số bệnh nhân tăng gấp 4 lần sau 1 tuần, đạt 1.000 người vào thứ hai và đến tối qua con số này đã tăng lên 1.260 người.

Tuy nhiên WHO cũng đã đưa ra lời trấn an với các quốc gia kêu gọi bình tĩnh, không nên đóng cửa biên giới hay hạn chế đi lại cũng như thương mại. WHO nói: "Vào giai đoạn đầu, tính chất nguy hiểm của đại dịch chỉ ở mức trung bình. Và chúng tôi vẫn đang làm việc rất chặt chẽ với các hãng sản xuất vaccine cúm".

Và một lần nữa cũng nên nhớ rằng mức đại dịch, mức cao nhất trong thang 6 của WHO đề ra chỉ là một tên gọi. Xét về định nghĩa, WHO sẽ nâng mức cảnh báo đại dịch lên mức 6 một khi bệnh cúm truyền từ người sang người trong cộng đồng rộng lớn ở hai lãnh thổ khác nhau trên thế giới. 

Theo định nghĩa, đại dịch chỉ về mức độ lây lan của cúm chứ không nói đến tính sát thương của virus. Và như vậy đại dịch cúm A/H1N1 không có nghĩa rằng thế giới sẽ chứng kiến số người chết kinh khủng.

WHO vẫn luôn nhấn mạnh rằng hầu hết những bệnh nhân cúm A/H1N1 đều có triệu chứng nhẹ và không cần điều trị đặc biệt. Điều WHO lo ngại là trong thời gian tới, số người nhiễm cúm A/H1N1 có thể sẽ tăng rất cao làm quá tải các bệnh viện, đặc biệt là ở những nước nghèo.

Hiện số người thiệt mạng vì virus cúm A/H1N1 là 141 người - rất ít so với con số gần 28.000 người nhiễm bệnh - nhưng virus này có những dấu hiệu cho thấy sự nguy hiểm tiềm tàng của nó. Phân nửa trong số những người thiệt mạng do virus cúm A/H1N1 là những người trẻ và khỏe mạnh - nhóm bệnh nhân vốn không phải là nạn nhân của cúm. 

Ngoài ra virus cúm A/H1N1 vẫn tiếp tục lây lan ở bán cầu bắc khi mùa hè đã tới, một dấu hiệu cho thấy "sức khỏe rất tốt" của virus này bởi vì thông thường virus cúm sẽ biến mất khi thời tiết ấm lên. 

Thông thường hằng năm bệnh cúm làm chết khoảng 250.000 đến 500.000 người.

Tuổi trẻ online (Theo AP, BBC News, CNN)

Cách ngăn ngừa cúm A/H1N1

Sở Y tế TP.HCM nhận định số ca nhiễm cúm A/H1N1 tại TP đang có chiều hướng phát sinh, phát triển và lan rộng. Ông Nguyễn Văn Châu - giám dốc Sở Y tế TP.HCM - cho biết:

- Bệnh cúm A/H1N1 khởi phát từ Mexico và Hoa Kỳ, sau đó lan nhanh ra nhiều quốc gia và được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo đại dịch giai đoạn 5. Đây là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus mới cúm A/H1N1 gây ra và lây lan nhanh từ người sang người.

* Bệnh lây truyền như thế nào và có nguy hiểm không ?

- Bệnh lây chủ yếu qua đường hô hấp từ người này sang người khác qua ho, hắt hơi hoặc qua tiếp xúc với các đồ vật, dụng cụ có dính virus, sau đó đưa tay lên miệng, lên mũi. Thời kỳ ủ bệnh thường kéo dài 2-7 ngày và thời gian lây truyền là một ngày trước khi có dấu hiệu bệnh và kéo dài đến bảy ngày sau khi phát bệnh. Biểu hiện của bệnh giống cúm mùa như sốt, đau họng, ho, sổ mũi, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi và có thể có nôn hoặc tiêu chảy kèm theo.

Trong một số trường hợp, bệnh có thể gây ra viêm phổi nặng có thể dẫn đến suy hô hấp và tử vong. Hiện tại cúm A/H1N1 chưa có văcxin phòng ngừa. Tại TP.HCM và VN cho đến nay đã chính thức điều trị 15 trường hợp dương tính với cúm A/H1N1, trong đó có ba trường hợp đã khỏi bệnh sau khi xét nghiệm PCR ba lần âm tính. Chúng tôi chưa dám nói điều gì vì số lượng bệnh nhân (BN) ở VN còn quá ít.

Tuy nhiên, trước mắt chúng ta tạm thời yên tâm vì tất cả triệu chứng và diễn biến bệnh của những BN này đều hết sức nhẹ nhàng, chưa có gì đặc biệt, nên chúng ta không quá lo lắng như những trường hợp nhiễm SARS hay cúm A/H5N1 trước đây. Tuy nhiên, còn quá sớm để nói điều này vì bệnh mới xảy ra hơn một tuần nay, chưa đủ thời gian để chúng ta kết luận chính xác bệnh nguy hiểm ở mức độ nào, nhưng cảm nhận ban đầu là như vậy.

Rửa tay bằng xà phòng thường xuyên, kỹ lưỡng giúp phòng ngừa cúm A/H1N1.

* Chỉ trong một thời gian ngắn nhưng số ca dương tính với cúm A/H1N1 tại TP.HCM đã tăng rất nhanh. Phải chăng đã có ca nhiễm vào VN từ sớm mà chúng ta chậm phát hiện?

- Tôi cho rằng nếu tự đánh giá thì bộ máy phòng chống dịch cúm A/H1N1 từ TP đến quận huyện, phường xã rất thông suốt và hiệu quả. Nếu không bây giờ số mắc ở ngoài cộng đồng có thể đã cực kỳ nhiều.

Tuy số lượng mắc bệnh được phát hiện nhiều nhưng hầu hết BN đã bị nhiễm bệnh, mắc bệnh từ nước ngoài rồi mới nhập cảnh vào VN. Tất cả những trường hợp này máy đo thân nhiệt không thể phát hiện được vì khi họ vào VN thì chưa sốt. Ngay ca nhiễm bệnh đầu tiên phát hiện được tại TP cũng chỉ sốt sau ba ngày nhập cảnh vào VN. Do là người bệnh nằm trong thời gian ủ bệnh nên đến nay vẫn chưa có cách nào có thể phát hiện được.

* Có thuốc gì uống để phòng ngừa bệnh không? Để không bị nhiễm cúm A/H1N1 phải thực hiện các biện pháp gì?

- Sử dụng Tamiflu phải có chỉ định của bác sĩ và nên nhớ không phải uống Tamiflu là giảm lây nhiễm bệnh ngay. Uống Tamiflu có thể giảm bệnh, nhưng không phải lập tức uống Tamiflu vào là có thể giảm nguy cơ. Do đó nhiều khi sử dụng Tamiflu phòng ngừa không đúng chỉ định có khi còn hại thêm vì tạo sự chủ quan cho người đang phải ở trong tình trạng cách ly, kiểm dịch. Họ cứ nghĩ uống Tamiflu vào là có thể tiếp xúc thoải mái là không đúng.

Để phòng ngừa cho chính mình và cộng đồng, mỗi người dân nên thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân sau: rửa tay bằng xà phòng và nước thường xuyên, kỹ lưỡng; che miệng và mũi khi ho và hắt hơi bằng tay áo, khăn giấy hay khẩu trang…; tránh tiếp xúc gần với những người không khỏe và những người bị sốt, ho. Nếu là người đang bị bệnh cúm A/H1N1 thì hãy cố tránh xa những người khác; hãy hoãn lại những chuyến du lịch nếu bản thân cảm thấy không khỏe.

* Đối với hành khách nhập cảnh VN đến từ những vùng có dịch cần phải làm gì và nếu có biểu hiện bệnh thì liên hệ ở đâu để được hỗ trợ?

- Hành khách nên thông báo ngay cho cơ quan y tế địa chỉ lưu trú hoặc khách sạn ở VN. Tự theo dõi sức khỏe trong vòng bảy ngày kể từ khi nhập cảnh. Nếu có biểu hiện sốt, ho, đau họng, đau đầu…phải báo cho cơ quan y tế nơi lưu trú hoặc đến một trong các bệnh viện (xem bảng) để được hướng dẫn, khám và điều trị kịp thời theo đúng quy định của ngành y tế.